Początki kultury fizycznej i sportu były bardzo trudne, gdyż brakowało sprzętu, instruktorów oraz nauczycieli wychowania fizycznego, a obiekty sportowe zostały zdewastowane. Społecznicy spontanicznie organizowali zajęcia sportowe
Wiosną 1946 roku Franciszek Gospodarek, Stanisław Hałkowski, Zygmunt Jażdżewski, Czesław Gibała, Mazur, Rudolf Deja cegłami wytyczyli boisko do siatkówki. Zygmunt Jażdżewski wraz z Rudolfem Deją przynieśli „trofiejną” piłkę i rozpoczęto rozgrywki.
Pierwsze koło LZS w powiecie powstało właśnie w Przechlewie. Była to inicjatywa Zygmunta Jażdżewskiego, Rudolfa Dei, Franciszka Gospodarka, Stanisława Hałkowskiego i Tadeusza Latały. Zorganizowano sekcję piłki siatkowej oraz tenisa stołowego. Zawodnicy uporządkowali plac przed remizą i przygotowali tam boisko.
W 1950 roku przybył do Przechlewa nauczyciel Antoni Lubiński. Zainicjował budowę przy szkole boisk do piłki siatkowej, ręcznej i koszykówki. Przy kole LZS prowadził sekcję piłki koszykowej, która działała do 1955 roku. W 1950 roku Gminna Rada Narodowa w Przechlewie przekazała sportowcom boisko do piłki nożnej oraz „pływalnię nad jeziorem”.
Od 1953 roku przewodniczącym koła został wielki entuzjasta ruchu sportowego Jan Mazur. Sam też reprezentował okolicę w tenisie stołowym, szermierce i piłce nożnej. Sekcja tenisa stołowego wyremontowała świetlicę, założono też sekcję szachową, którą kierował Józef Spiczak-Brzeziński. Rok później działała już sekcja szermiercza, której czołowymi zawodnikami byli: Jan Mazur, Czesław Mazur, Zbigniew Łobocki, Wiśniewski. Jan Mazur na Centralnej Spartakiadzie Zrzeszenia LZS (1954 r.) został powołany do kadry narodowej.
W 1956 roku podjęto decyzję, iż Koło LZS przyjmie nazwę „Brda”. W składzie nowych władz znaleźli się: Józef Sitarz, Józef Mielnik, Zygmunt Blank. Powołano do życia sekcję piłki nożnej, której kierownikiem został Zygmunt Blank. Znaczące sukcesy odnosiła także sekcja tenisa stołowego. W 1959 roku zdobyła mistrzostwo województwa. Do czołowych zawodników należeli: Józef Sitarz, Jan Mazur, Jan Myszka, Wiesław Korniluk, Edward Pelowski, Stefan Kupidura, Józef Kiepiela.
W 1961 roku wybrano nowe władze LZS „Brda” Przechlewo z przewodniczącym Zenonem Boguckim. Pod jego kierunkiem rozwinęła działalność sekcja LA, której członkowie zbudowali skocznie w dal i wzwyż oraz boisko do piłki siatkowej.
W 1963 r. powołano Społeczny Komitet Kultury Fizycznej i Turystyki, który zajął się budową kąpieliska oraz organizacją imprez sportowych (m.in. „Złoty Kask”). W 1966 roku (poza Przechlewem i Szczytnem) działały już koła LZS w Lisewie i Rudnikach. Również w Sąpolnie istniał od 1964 roku „Komitet”, który postanowił zbudować stadion i pięć boisk do siatkówki. W tym czasie funkcjonowały gromadzkie koła LZS w Sąpolnie, Nowej Wsi, Dąbrowie i Płaszczycy.
Od połowy lat 60. znaczące sukcesy odnosiła sekcja szachowa, której czołowymi zawodnikami byli: Mieczysław Müller, Kazimierz Stoltman i Franciszek Frieda. Dwaj pierwsi zwyciężali w Ogólnopolskim Korespondencyjnym Turnieju Wsi. Później, wraz z innymi członkami sekcji (m.in. Marek Spólnik, Wojciech Rybak) brali udział w rozgrywkach ligowych (do 1992 r.) oraz turniejach drużynowych o „Złotą Wieżę”, w których trzykrotnie zwyciężali. Miejscowi szachiści zdobyli w 1978 roku mistrzostwo województwa. Wojciech Rybak i Marek Spólnik reprezentowali (1982 r.) województwo słupskie w Mistrzostwach Polski Makroregionu Pomorskiego. Największe sukcesy indywidualnie odnosił Mieczysław Müller, który startując w latach 1968-1995 w „Turniejach Wsi”, sześciokrotnie zdobył I miejsce. Wśród wielu innych wybitnych osiągnięć zawodnika należy wskazać IV miejsce w Pucharze Świata w swojej grupie eliminacyjnej (1989 r.) oraz zdobycie tytułu II Wicemistrza Polski (1990 r.). Wiele lat miejscowi sportowcy utrzymywali życzliwe kontakty z klubem BSG „Armaturen” Prenzlau w NRD.
Cenne sukcesy w skali województwa i kraju odnosiła sekcja piłki siatkowej kobiet. Drużyna, której trzon stanowiły: M. Bedzyk, U. Ginter, J. Gecewicz, K. Wojtowicz, M. Wilczyńska i Z. Kowalik, zdobyła w 1966 roku Puchar Prezesa WK ZSL. W 1968 roku w stolicy dzisiejszej Litwy drużyna odniosła zwycięstwo nad zespołem Neumunas Wilno.
W 1970 roku Paweł Friese i Józef Rożek założyli drużynę juniorów w piłce nożnej. W sezonie 1972/73 młodzi piłkarze zdobyli mistrzostwo klasy „A” ówczesnego województwa koszalińskiego. Udane boje toczyli w rozgrywkach o Puchar LZS.
W latach 1971-76 działał ostatni zarząd LZS: Franciszek Frieda, Józef Rożek, Jan Koska, Paweł Friese, Stanisław Wróbel, Stanisław Walędzik. W tym czasie (1973 r.) wybudowano na stadionie pawilon sportowy (szatnie, pomieszczenie dla sędziów, magazyn).
10 lutego 1976 roku powołano do życia Ludowy Klub Sportowy „Brda” Przechlewo, nad którym patronat sprawował Kombinat Rolny w Przechlewie. W skład pierwszego zarządu weszli: Krzysztof Jałtuszewski (prezes), Franciszek Frieda, Mirosław Maszczak, Jan Sochalski, Zenon Bogucki, Edmund Templin, Stefan Lewandowski, Andrzej Wikaryjczak. Rok później do składu wybrano też Pawła Friese i Wacława Wołujewicza. Działały tu wtedy sekcje szachów, turystyki motorowej oraz piłki nożnej i siatkowej. W 1979 r. utworzono sekcję brydża sportowego (Jan Arkuszyński). Jednym z większych sukcesów było zdobycie II miejsca w Międzynarodowym Brydżowym Kongresie Bałtyku w Sopocie (1982 r.). Do najwybitniejszych zawodników można zaliczyć m.in.: Stanisława Gałeckiego, Krzysztofa Pietruszkę, Jana Orzłowskiego, Józefa Sitarza, Zdzisława Kozę, Franciszka Friedę, Tadeusza Wyrwicza, Zbigniewa Hildebrandta, Bogdana Sawczaka, Piotra Grzecę.
Prężnie działała w latach 1976-1980 sekcja motorowa. Sportowcy (posiadacze własnych motocykli) uczestniczyli w wielu zawodach na szczeblu województwa i kraju. Do wyróżniających się zawodników należeli: Elżbieta Gostomczyk, Teresa Ślazik, Alojzy Gostomczyk, Andrzej Łukaszewski, Paweł Friese, Ryszard Brzeziński.
Od 1976 roku odpowiedzialnymi za sekcję piłki nożnej byli Mirosław Maszczak i Jan Sochalski, a trenerami Kazimierz Jodłowski, Zenon Bogucki i Franciszek Górski. Wśród najbardziej zasłużonych piłkarzy można m.in. wskazać: Ryszarda Czapiewskiego, Mirosława Galasa, Adama Gleba, Romana Hryszkiewicza, Marka Króla, Wiesława Króla, Jana Mazura, Zbigniewa Napiórkowskiego, Andrzeja Pluto-Prądzyńskiego, Janusza Prądzińskiego, Gerarda Romta, Zbigniewa Rybińskiego, Józefa Kiepielę, Józefa Sitarza, Zenona Boguckiego, Pawła Mielnika, Jacka Pankaua, Andrzeja Szasta, Henryka Szopińskiego, Janusza Zgliszczyńskiego. Od 1986 roku do dyspozycji piłkarzy są dwie płyty trawiaste.
W latach 1979-89 działała sekcja żeglarska. Warto przypomnieć trenerów i czołowych zawodników: Stanisław Miluśkiewicz, Marian Skajewski, Tomasz Emerling, Marian Gromski, Włodzimierz Grochowski, Wojciech Jałtuszewski.
W 1985 roku reaktywowano sekcję piłki siatkowej. Należy wskazać wyróżniające się zawodniczki: Danuta Budna, Dorota Budna, Elżbieta Grabert, Anna Zając, Hanna Zwolińska, Izabela Rogalla, Katarzyna Pokój, Elżbieta Żurawel. Drużynę trenował Józef Sitarz i Adam Pancerzyński.
Od 23 stycznia 1988 roku klub działał pod nazwą Międzyzakładowy Ludowy Klub Sportowy „Brda” Przechlewo. Wybrano również nowy zarząd: Krzysztof Jałtuszewski, Marian Skajewski , Janusz Napiórkowski, Zenon Bogucki, Józef Sitarz, Franciszek Frieda, Stanisław Gałecki, Jan Sochalski, Mirosław Maszczak, Marian Pastucha, Paweł Friese, Tadeusz Wyrwicz.
Przez wiele lat trenerami wiodącej sekcji piłki nożnej byli: Kazimierz Jodłowski, Zenon Bogucki, Tadeusz Wyrwicz, Franciszek Górski, Andrzej Pluto-Prądzyński i Mirosław Wargocki. Kierownikiem sekcji był Jan Kozieł, a opiekę medyczną nad zawodnikami sprawował dr Jan Sochalski.
W 1990 roku Mariusz Rutkowski doprowadził do reaktywowania sekcji lekkoatletycznej. Należy podkreślić wybitne osiągnięcia sportowców na mistrzostwach Polski, Mistrzostwach Polski LZS oraz Igrzyskach Makroregionu Pomorskiego Anny Maroszek, Agnieszki Megger, Łukasza Rutkowskiego i Aureliusza Babuli.
Znaczące sukcesy odnosili młodzi sportowcy w Finałach Słupskiej Olimpiady Młodzieży w połowie lat dziewięćdziesiątych (m. in. Robert Kozłowski, Michał Król, Piotr Wróblewski). Miejscowi sportowcy zajmowali czołowe lokaty w punktacji generalnej szkół wiejskich województwa w Igrzyskach Młodzieży Szkolnej (m.in. pierwsze – 1996 r.).
Cenne osiągnięcia odnotowywali młodzi biegacze w Ogólnopolskich Finałach Czwartków LA rozgrywanych w Warszawie (14 medali). Medale zdobyli: Marta Stępień, Ewelina Perlik, Sylwia Gwiżdż, Monika Maślanka, Nikola Frączyk, Maria Stroike, Łukasz Rutkowski. Były też medale na zawodach międzynarodowych, które zdobyły: Ewelina Perlik (2), Nikola Frączyk i Maria Stroike.
W latach 1993-2001 pracował zarząd w składzie: Mirosław Maszczak, Jan Sochalski, Mariusz Rutkowski, Jan Kozieł, Jan Kamiński, Andrzej Pluto-Prądzyński, Stanisław Spiczak--Brzeziński, Janusz Napiórkowski, Piotr Muchowski..
W 1994 roku, dzięki staraniom Piotra Muchowskiego, wznowiła działalność sekcja piłki siatkowej. Do wyróżniających się zawodniczek należały: Lucyna Dydzińska, Anna Dajczak, Magdalena Miłosz. W 2003 r. Lucyna Kolanowska i Walentyna Skłucka reprezentowały pierwszy raz barwy miejscowego klubu w Mistrzostwach Polski w Plażowej Piłce Siatkowej.
Nie byłoby wyników bez wzorowego przygotowania zaplecza zawodników do różnych dyscyplin sportowych. W tym celu utworzono w 1994 roku Uczniowski Klub Sportowy im. Janusza Kusocińskiego w Przechlewie.
10 listopada 1995 roku w Lipczynku miała miejsce uroczystość poświęcona 50-lecia działalności sportowej w gminie. Uroczystość zaszczycił swoją obecnością Gerard Cieślik. Wśród uczestników przeprowadzono plebiscyt na najlepszych sportowców w historii klubu. Największą ilość głosów uzyskali: piłka nożna- Andrzej Pluto-Prądzyński, Marek Król, Janusz Prądzyński, Mieczysław Müller (szachy), Anna Maroszek (lekkoatletyka). Natomiast jako najlepszego trenera wybrano Pawła Friese.
30 marca 2001 roku wybrano nowy zarząd. Prezesem został Mirosław Maszczak, wiceprezesami Jan Sochalski, Mariusz Rutkowski i Marcin Maszczak. Zarząd, zgodnie z umową sponsorowania („PRIME FOOD”, „POLDANOR” S.A.), podjął decyzję o zmianie nazwy klubu na Ludowy Klub Sportowy „PRIME FOOD – BRDA” Przechlewo.
7 marca 2005 roku zmarł Mirosław Maszczak – bardzo ceniony i zasłużony włodarz gminy. Był wielkim miłośnikiem sportu, aktywnym działaczem i długoletnim prezesem miejscowego klubu. Warto przypomnieć ostatnich prezesów klubu: Andrzej Żmuda Trzebiatowski, Mariusz Rutkowski, Józef Gleb, Marek Goliński.
Klub od wielu lat współpracował z podobnymi z zagranicy. Żywe kontakty nawiązano z NRD-owskimi „Lokomotiv” Prenzlau, a potem ze sportowcami z Dedelof. Cenna była również współpraca z czechosłowackim klubem „Slovan” Trstena. Miejscowy klub od lat ściśle współdziała z niemieckim VFB Gramzow. Współpracę z zagranicznymi klubami koordynował Paweł Friese.
Warto przypomnieć najdłużej grających piłkarzy: Marek Król, Henryk Szopiński, Marek Ginter, Janusz Prądziński, Adam Gleb, Andrzej Pluto-Prądzyński, Mirosław Galas, Robert Wirkus. Najwięcej bramek zdobywali: Tadeusz Nowicki, Janusz Zgliszczyński, Janusz Prądziński i Piotr Kwietniewski.
Szereg miejscowych sportowców zasiliło większe i bardziej znane kluby. Wśród siatkarek były to: Urszula Ginter (Złotów), Lucyna Kolanowska (Gdańsk, Poznań), Magdalena Miłosz i Alicja Poźniak (Częstochowa), Maria Bedzyk (Słupsk). Natomiast „Skrę” Warszawa reprezentowali: Anna Maroszek, Agnieszka Megger oraz Aureliusz Babula. Wśród piłkarzy można wskazać m.in.: Michała Króla („Amica” Wronki, „Mieszko” Gniezno), Roberta Kozłowskiego („Pomezania” Malbork), Marka Króla („Gryf” Słupsk), Zbigniewa Rybińskiego („Zawisza” Bydgoszcz, „Gryf” Słupsk – ponad 1000 min bez wpuszczonego gola), Mieczysława Müllera („Arkonia” Szczecin), Ryszarda Czapiewskiego („Bałtyk” Gdynia), Franciszka Górskiego („Sokół” Karlino). W „Piaście” Słupsk udanie występował Marek Spólnik. AZS AWF Wrocław reprezentował Łukasz Rutkowski – mistrz Polski w sztafecie 4x400 m oraz wicemistrz Polski juniorów (400 m przez płotki).
19 listopada 2005 roku w Przechlewie świętowano 60-lecie działalności sportowej w gminie. W uroczystości uczestniczyli sportowcy, trenerzy, działacze, sponsorzy, samorządowcy, szefowie organizacji sportowych oraz zaproszeni goście. Wśród tych ostatnich byli m.in. olimpijczycy: Kazimierz Adach, Jerzy Opara, Jan Huruk. Odznaczenia, medale i nagrody otrzymali najwybitniejsi działacze, trenerzy i sportowcy.
Opracował Mścisław Wikaryjczak
(ws)